Pandalar ile ilgili yapılan son araştırma bu hayvanların libidolarının çok düşük olmasının, bir eş aramak için çaba sarf edemeyecek kadar rahat olmalarından kaynaklandığını öne sürüyor. Çiftleşme arzuları da çok düşük olan pandaların libidosu yükselsin diye onlara “panda pornosu” bile seyrettiriliyor.
Zamanlarının yarısından çoğunu bambu yiyerek geri kalan kısmını da uyuyarak geçiren dev pandalar, eğer diledikleri ortama sahiplerse bir başka deyişle mutlularsa cinsel hayatla pek ilgileri olmuyor.
Bilim dergisi Conservation Biology’de yayımlanan son araştırmaya göre, pandalar kendileri için mükemmel bir yaşam alanı bulurlarsa mutlu bir şekilde oraya yerleşiyor. Aynı bölgede kalarak yiyecek veya eş aramak için dışarı çıkmıyorlar, bu da genetik çeşitliliklerini azaltıyor.
Uzmanlara göre, işler böyle gitmeye devam ederse sonunda pandaların nesillerinin tükenmesi kaçınılmaz olacak.
Peki bu durumda pandaların üremesi ve nesillerinin devamı için daha az mı rahat etmeleri gerekiyor? Bir dereceye kadar evet ama pandaların tek sorunları doğal yaşam alanları değil.
CİNSEL AÇIDAN YALNIZLIĞI TERCİH EDİYORLAR
pandalar bize çok sevimli geliyor ama görünüşe bakılırsa, birbirlerine o kadar da çekici gelmiyorlar. Bu sevimli hayvanların, yalnızlığı cinselliğe tercih ettikleri bilinen bir gerçek. Pandaların libidolarının düşük olduğu geçmişte yapılan pek çok araştırma ile de kanıtlandı.
Bu nedenle Çinli bilim insanları yıllardır bu mesele üzerine çeşitli çalışmalar yapıyor ve genellikle pandaların çiftleşmesini teşvik etmek zorunda kalıyor.
YILDA SADECE BİR KEZ…
Çin’in Sichuan Eyaletindeki Chengdu Dev Panda Yetiştiriciliği Araştırma Üssü’ndeki bir tabelada “dev pandayı yok olmaktan kurtarmanın son derece acil olduğu” yazıyor ama bu aciliyet pandalar tarafından pek hissedilmiyor gibi.
Geçtiğimiz yıllarda New York Times’ta yayımlanan bir habere göre, bu türün cinsel isteksizliğinin pek çok nedeni var ve sorunun önemli bir kısmı biyolojik nedenlerden kaynaklanıyor.
Dişi pandalar yılda sadece bir kez, 24 ila 72 saat süren bir doğurganlık süresine sahip. Erkek panda bu kısa süre zarfında dişisini etkilemek ve çiftleşmek zorunda. Eğer şansı yaver gitmezse tam bir yıl daha beklemek durumunda kalıyor.
Scientific American dergisinde 2012 tarihli bir makalede geçen, “Belki de dişi pandadan daha az seks havasında olan bir memeli yoktur” ifadesi bile dişi pandaların libidolarının ne kadar düşük olduğunu anlatmak için yeterli.
Örneğin, Birleşik Krallık’taki iki dev pandadan biri, on yıl önce Çin’in Sichuan kentindeki Bifengxia Üreme Merkezi tarafından Edinburgh Hayvanat Bahçesi’ne kiralanmıştı. Tian Tian adlı panda maalesef bu sürede doğum yapamadı. Çin’de yavruları vardı ancak Edinburgh’da hayata geçirilen ve bazıları yapay döllenme uygulamasını da içeren bir dizi deneme ne yazık ki başarısız oldu.
ÇİFTLEŞMELERİ İÇİN BİRBİRLERİNDEN GERÇEKTEN HOŞLANMALARI GEREKİYOR
Çiftleşme süresinin kısalığının yanında pandaların üremiyor olmalarının altında yatan bir diğer neden de aşırı seçici olmaları. İki pandanın cinsel ilişkiye girebilmeleri için birbirlerinden gerçekten hoşlanmaları gerekiyor ve bu çok nadir gerçekleşiyor.
Çoğunlukla esaret altında oluşları da pandaların libidolarını düşüren nedenlerden bir tanesi. Sichuan’daki bir araştırma merkezinin yöneticisine göre, esaret altındaki erkek pandaların yüzde 5’inden azı doğal olarak çiftleşebiliyor. Dişi pandaların büyük bir kısmında ise esaret altındayken normal şekilde çiftleşme arzusu oluşmuyor.
Bu nedenle Çinli bilim insanları, pandaları rahatlatmak için vahşi yaşamı simüle ederek tutsak pandaların yaşam alanlarını değiştirmeye çalışıyor.
GENÇ PANDALARA PORNO DESTEĞİ
Pandaların çiftleşmelerinin önündeki engellerden bir diğeri de bu konudaki deneyimsizlikleri. Panda çiftleşmesi çok seyrek yaşandığı gibi bir de bu eylem diğer pandaların gözlerinden uzakta gerçekleşiyor. Dolayısı ile genç pandalar nasıl çiftleşileceğini bilmiyor.
Bilim insanları, bu sebeple, deneyimsiz pandalara diğer pandaların çiftleştikleri görüntüleri izletiyor. Yani uzun lafın kısası genç pandalar nasıl çiftleşileceğini panda yetişkin filmlerinden öğreniyor.
Örneğin Tayland’ın Chiang Mai bölgesindeki uzmanlar, 2006 yılında nesli tükenmekte olan pandalar üzerinde bu yöntemi kullanmıştı. Pandalar konusunda dünyanın önde gelen uzmanlardan olan Çinli Zhang Zhihe, çiftleşmeye karşı ilgi duymayan erkek pandalara, çiftleşen başka pandaların DVD’lerini seyrettirdiklerini açıklamıştı.
2010 yılında Çin’deki yetiştirme çiftliklerinde, “yaratıcı” ancak tartışmalı bir teknikle 136 panda yavrusunun dünyaya geldiği duyuruldu. Bu yöntem de pandalara cinsel gücü artırıcı ilaç verilmesi ve diğer pandaları çiftleşirken gösteren videoların izletilmesiydi.
ŞİMDİ DE RAHAT OLMALARI SEBEP OLDU
Yıllardır pandaların düşük libidosu biyolojik nedenlerle açıklanırken, yapılan son araştırma ile listeye bir gerekçe daha eklendi. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, bu araştırma, pandaların libidolarının çok düşük olmasının bir eş aramak için çaba sarf edemeyecek kadar rahat olmalarından kaynaklandığını öne sürüyor.
Guardian’ın aktardığı araştırmaya göre, pandaları canlı tutmak için ideal konfor seviyesinin yüzde 80 olmalı. Başka bir deyişle pandaların üremek için yüzde 100 rahat ve uygun koşulları tercih etmediği anlaşıldı.
Araştırma bulgularına göre pandaların sağlıklı bir şekilde üreyebilmesi için ideal yaşam koşullarının yüzde 80’inin sağlanmış olması (bambu bakımından zengin ve insanlardan uzak, serin, orta derecede alçak bir alan) yeterli. Araştırma, bu noktadan sonra pandaların üreme başarılarında hızlı bir düşüş olduğunu gösteriyor.
Pandalara yönelik tehlike ortadan kalkmadı ama onlar artık yaban hayatında yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan türler listesinde değil. Bu yıl Çinli yetkililer, pandaların habitatlarını genişletme çalışmaları da dahil olmak üzere koruma çabalarının başarılı olduğunu, pandaların artık yalnızca “savunmasız” olarak sınıflandırıldığını söyledi.
Hürriyet.com